تشویق یکی از ابزارهای موثر در تربیت و پرورش کودکان است که تاثیر بسیار مثبتی بر رشد و توسعه شخصیتی آنها دارد. تاثیر تشویق در کودکان و اهمیت آن در رشد کودک به این صورت است که وقتی کودکان برای رفتارها و عملکردهای مثبتشان تحسین میشوند، اعتماد به نفس و انگیزه بیشتری برای پیشرفت پیدا میکنند. تشویق به عنوان عاملی که احساس ارزشمندی و موفقیت را در کودک تقویت میکند، در شکلدهی به رفتارهای مطلوب و مهارتهای اجتماعی نیز نقش اساسی دارد.
از طرفی، تاثیرگذاری تشویق بر کودک باعث میشود که او به اهمیت تلاشهایش پی ببرد و با انگیزه بیشتری به دنبال یادگیری و کسب تجربه باشد. این موضوع به ویژه در کنار تاثیر تکنولوژی بر کودکان و نوجوانان که ممکن است گاهی باعث کاهش تعاملات اجتماعی و انگیزههای درونی شود، اهمیت دوچندانی پیدا میکند. تشویق در محیط خانواده و مدرسه میتواند تعادل مناسبی بین استفاده از تکنولوژی و توسعه مهارتهای فردی و اجتماعی ایجاد کرده و به رشد سالم کودک کمک کند. در این مطلب از مجله علمی دایاموز، به بررسی تاثیر تشویق بر کودکان و اصول انواع تشویق میپردازیم. با ما همراه باشید.
تشویق کردن چه تاثیری در تربیت کودک دارد؟
تشویق یکی از ابزارهای کلیدی در تربیت و رشد کودکان است که میتواند به شکل چشمگیری در ساختن شخصیت و مهارتهای آنان تاثیر بگذارد. تاثیر تشویق در کودکان و اهمیت آن در رشد کودک، از جمله عواملی است که نه تنها در زمینههای آموزشی، بلکه در تمام جنبههای زندگی کودک مشاهده میشود. در زیر به تاثیر تشویق در کودکان و اهمیت آن در رشد کودک اشاره میکنیم:
افزایش انگیزه، اعتماد به نفس و عزت نفس در کودکان
یکی از مهمترین اثرات تشویق در تربیت کودکان، افزایش انگیزه، اعتماد به نفس و عزت نفس است. وقتی کودکان برای دستاوردها یا تلاشهایشان مورد تحسین و تشویق قرار میگیرند، احساس ارزشمندی در آنها تقویت میشود. این تاثیرگذاری تشویق بر کودک به آنها این باور را میدهد که قادر به انجام کارهای بزرگتر هستند و همین احساس، انگیزهای قوی برای ادامه مسیر و رسیدن به اهدافشان ایجاد میکند. تشویق در محیطهای آموزشی و دفتر کلاسی آنلاین، میتواند انگیزه یادگیری و فعالیتهای درسی را در کودکان افزایش دهد، چرا که آنها حس میکنند تلاشهایشان دیده میشود و ارزشمند است. این امر به شکلگیری اعتماد به نفس در کودک کمک میکند و در بلندمدت باعث تقویت عزت نفس او خواهد شد.
تقویت مهارتهای اجتماعی و همکاری با دیگران
تشویق نه تنها به رشد فردی کودک کمک میکند، بلکه باعث بهبود مهارتهای اجتماعی و قابلیت همکاری با دیگران نیز میشود. وقتی کودکان در محیطهایی قرار میگیرند که برای همکاری و مشارکت تشویق میشوند، یاد میگیرند که چگونه با دیگران تعامل کنند، نظرات خود را به اشتراک بگذارند و در فعالیتهای گروهی مشارکت کنند. تاثیر تشویق در کودکان و اهمیت آن در رشد کودک در این بخش به خوبی قابل مشاهده است؛ کودکانی که با تشویقهای منظم در محیطهای مدرسه یا خانواده مواجه هستند، تمایل بیشتری به همکاری با همکلاسیها و دوستان خود پیدا میکنند. این نوع رفتار بهخصوص در هوشمند سازی مدارس، جایی که استفاده از فناوری فرصتهای جدیدی برای کار گروهی و یادگیری مشارکتی فراهم میکند، اهمیت ویژهای پیدا خواهد کرد.
آماده شدن برای موفقیتهای آینده
یکی از اثرات مثبت تشویق، ایجاد ذهنیتی است که کودک را برای موفقیتهای آینده آماده میکند. وقتی کودک با تلاشها و دستاوردهای خود تشویق میشود، انگیزه او برای دستیابی به موفقیتهای بیشتر افزایش مییابد. تاثیرگذاری تشویق بر کودک به گونهای است که او میآموزد تلاشش ارزشمند است و این باور را در خود پرورش میدهد که میتواند به موفقیتهای بزرگتر دست یابد. این آمادگی ذهنی، کودک را در آینده به فردی متعهد و متمرکز تبدیل میکند که همواره به دنبال رسیدن به اهدافش است.
یادگیری ارزیابی خود و شناخت تواناییها
وقتی کودک تشویق میشود، به مرور یاد میگیرد که به جای وابستگی به نظرات دیگران، خود را ارزیابی کند و به نقاط قوت و ضعف خود پی ببرد. تاثیر تشویق در کودکان و اهمیت آن در رشد کودک در این بخش بسیار حیاتی است؛ چرا که خودارزیابی به آنها کمک میکند تا به صورت مستقل فکر کنند و تصمیمات بهتری بگیرند.
دوری از مقایسه مداوم خود با دیگران
تشویق کودکان بر اساس تلاشها و پیشرفتهای فردی، به آنها کمک میکند تا از مقایسه مداوم خود با دیگران دوری کنند. مقایسه، میتواند منجر به کاهش اعتماد به نفس در کودکان شود. با این حال، تاثیرگذاری تشویق بر کودک به این صورت است که آنها به جای تمرکز بر موفقیتهای دیگران، بر پیشرفتهای خود متمرکز میشوند و یاد میگیرند که هر فرد منحصر به فرد است. این رویکرد باعث میشود کودک اعتماد به نفس بیشتری پیدا کرده و احساس بهتری نسبت به تواناییها و دستاوردهای شخصی خود داشته باشد.
تاثیر تشویق بر کودکان و اصول انواع تشویق
تاثیر تشویق در کودکان و اهمیت آن در رشد کودک از طریق بهبود اعتماد به نفس و تقویت انگیزه به وضوح دیده میشود. با این حال، برای اینکه تشویق موثر واقع شود، باید اصولی را در نظر گرفت. تاثیر تشویق بر کودکان و اصول انواع تشویق بر اساس نوع و میزان تلاش کودک، شرایط و موقعیت و روش تشویق تعیین میشوند.
اولین اصل مهم در تشویق این است که تشویق باید متناسب با تلاش و عملکرد کودک باشد. وقتی کودک برای رسیدن به یک هدف تلاش میکند، تشویق باید بر اساس میزان تلاش و تعهد او تنظیم شود، نه صرفاً بر اساس نتیجه نهایی. این رویکرد باعث میشود که کودک به جای تمرکز بر نتیجه، به فرآیند یادگیری و تلاش خود اهمیت دهد. تاثیرگذاری تشویق بر کودک در این حالت بیشتر خواهد بود زیرا کودک یاد میگیرد که تلاش او ارزشمند است، حتی اگر نتیجه همیشه کامل نباشد.
یکی دیگر از اصول مهم تشویق، تمرکز بر تشویق رفتاری است. به این معنا که والدین و معلمان باید به جای اینکه شخصیت کودک را تحسین کنند، بر رفتار و اقدامات خاص او تاکید داشته باشند. به عنوان مثال، به جای گفتن تو بچه خوبی هستی، میتوان گفت تو با انجام دادن این کار، خیلی خوب عمل کردی. این نوع تشویق باعث میشود کودک به رفتار خود آگاه باشد و بداند که تشویق برای تلاشهای اوست.علاوه بر این تاثیر تشویق بر کودکان و اصول انواع تشویق نشان میدهد که تشویق باید به سرعت پس از رفتار مثبت اتفاق بیفتد تا کودک ارتباط واضحی بین رفتار و پاداش ببیند. در نهایت، تشویقهای صادقانه باعث میشود که کودک به ارزش واقعی تلاشهای خود پی ببرد.