روش های تدریس
به طور کلی روشهای تدریس (teaching methods) یا معلم محور هستند و یا دانشآموز محور. در این مقاله قصد داریم شما را با 8 نوع روش تدریس که براساس این دو محور تفکیک شدهاند، آشنا کنیم. به عنوان مثال معلم با روش تدریس و یادگیری پژوهش محور مثل یک استاد راهنما دانشآموز را به دنبال تحقیق و جستجو میفرستد و برای ارزیابی هم آزمون آنلاین برگزار میکند.
تا به حال به این فکر کردید که روزی معلمان برای روش تدریس خود از بازیهای گوناگون بهره بگیرند؟ با روشهای مبتنی بر بازی، دانشآموز هم بازی میکند و هم آموزش میبیند!
منظور از روشهای تدریس معلم محور چیست؟
اگه بخواهیم یک تفسیر اغراق شده از رویکرد معلم محور (Teacher-Centered) داشته باشیم، باید بگوییم که در این روش تدریس معلم مظهر قدرت است و دانشآموزان شبیه ظروف خالی هستند که منفعلانه دانش را از معلم دریافت میکنند. هدف نهایی رویکرد معلم محور کسب نمرات بالا در امتحانات است.در این شیوه، به تدریس و ارزیابی به عنوان دو موجودیت مجزا نگاه میشود و سطح علمی دانشآموز با امتحاناتی که برگزار میشود به صورت عینی اندازهگیری میشود. پیشنهاد میکنیم در این راستا به صفحه سیستم مدیریت یادگیری یا LMS سر بزنید.
منبع جامع آموزش روش تدریس معکوس به صورت رایگان
منظور از روش تدریس دانشآموز محور چیست؟
در روش تدریس دانشآموز محور (Student-Centered) هر چند که معلمان باز هم مظهر قدرت هستند؛ اما در فرآیند یادگیری، معلمان و دانشآموزان نقش فعال و برابری دارند.
نقش اصلی معلم، آموزش، تسهیل یادگیری و درک کلی مطالب توسط دانشآموز و همچنین سنجش یادگیری دانشآموز از طریق ارزیابیهای رسمی و غیررسمی است. این ارزیابیها شامل پروژههای گروهی، پرتفوی دانشآموز و مشارکت در کلاس است.
در کلاس درس دانشآموز محور، تدریس و ارزیابی به هم وابسته است؛ زیرا میزان یادگیری دانشآموز دائما در زمان آموزش سنجیده میشود.
تکنولوژی چه نقشی در آموزش و انواع روش تدریس دارد؟
مشخص است که پیشرفت تکنولوژی دهههای اخیر، روشهای تدریس آموزش و پرورش را متحول کرده است؛ پس نمیشود نقش تکنولوژی در آموزش آنلاین را نادیده گرفت؛ اما میتوانیم بگوییم که میزان استفاده از آن متغیر است. به مدارسی که سعی دارند بهروز باشند و برای آموزش و تدریس نهایت استفاده را از تکنولوژی و فناوری روز دنیا ببرند مدرسه هوشمند میگویند. به همین دلیل دو نوع تمایل یا رویکرد برای تکنولوژی داریم:
رویکرد High-Tech در یادگیری
در رویکرد High-Tech از تکنولوژیهای مختلف برای کمک به دانشآموزان در کلاس درس استفاده میشود. تعداد زیادی از معلمان در کلاس از کامپیوتر و تبلت استفاده میکنند و با کمک سیستم مدیریت یادگیری و اپلیکیشن مدرسه از طریق اینترنت به دانشآموزان تکلیف میدهند. در رویکرد High-Tech اینترنت در فضای کلاس جریان دارد؛زیرا منابع نامحدودی را برای دانشآموزان فراهم میکند. در هوشمند سازی مدارس معلمان میتوانند از اینترنت برای برقراری ارتباط بین دانشآموزان خود و افراد دیگر در سراسر جهان بهره بگیرند.
وضعیت فعلی آموزش به چه صورت است؟
بعد از همه گیری کرونا کل رویکرد آموزش در دنیا به سمت استفاده زیاد از تکنولوژی رفت. در ایران هم شرکتهای نرمافزاری شروع به ارائهی خدمات در حوزهی آموزش کردند و مجموعه دایاموز (یعنی خود ما) نیز نرمافزار مدرسه و سیستم مدیریت یادگیری کاملا بومی ایران را در اختیار مدارس و معلمان قرار داد.
رویکرد Low-Tech در یادگیری
هرچند تکنولوژی آموزش و پرورش را متحول کرده است، اما اکثر معلمان هنوز هم روش تدریس به صورت سنتی و میزان استفاده کم از تکنولوژی را ترجیح میدهند دلیل معلمان برای کاربرد کمتر از تکنولوژی در تدریس این است که معلمان اعتقاد دارند برای بعضی از روشهای تدریس حضور فیزیکی و تعامل بین مربی و دانشآموز الزامیست. به عنوان مثال، دانشآموزانی که درس را خلاصه برداری میکنند، به خاطرسپاری بهتری دارند. دلیل دیگر این است برخی از معلمان اعتقاد دارند که استفاده از تکنولوژی در کلاس میتواند باعث تضعیف مهارتهای املایی و نوشتاری دانشآموزانی شود که از سن پایین از غلط یاب استفاده میکنند؛ اما توجه داشته باشید این مشکلات به مرور زمان برطرف میشوند و نباید فراموش نکنیم که همیشه همه چیز ایده آل نیست، در نهایت، تطبیق روشهای تدریس مناسب با دانشآموزان مختلف بسیار مهم است؛ چرا که بعضی اوقات دانشآموزان با رویکرد Low-Tech همخوانی بهتری دارند.
نمونههایی از رویکرد Low-Tech استفاده کم از تکنولوژی در روشهای تدریس مختلف آموزش:
- دانش آموزان در زمان یادگیری نیاز به حرکت دارند مانند زمانی که که معلم به دانشآموز اجازه میدهد که با تکان دادن دست و گرفتن ژستهای حرکتی صحبت کند.
- یادگیری از طریق مشارکت در پروژه شامل “یادگیری عملی” و شرکت در تجربیات عملی است. دانشآموزان به جای اینکه بخواهند از طریق دنیای مجازی آموزش ببینند، میتوانند در کارهای میدانی، اردوهای آموزشی و پروژهها یا مطالعات موردی شرکت کنند و دانشی که در کلاس یاد گرفتهاند را در دنیای واقعی اجرا کنند.
- امکان یادگیری بسیاری از تعلیمات فنی و حرفهای یا عملی در دنیای مجازی نیست. این آموزشها میتوانند تجربیات آزمایشگاهی یا حتی نجاری باشند.
همانطور که در تصویر روبهرو میبینید از طریق این رویکردهای متفاوت برای یادگیری، معلمان میتوانند به درک بهتری از بهترین روش تدریس برای اداره کلاس خود، پیادهسازی دستورالعملها و ارتباط با دانشآموزها برسند. در هر دسته از محوریت معلم یا دانشآموز و میزان استفاده از تکنولوژی، نقش رفتاری مشخصی برای معلم وجود دارد که میتواند با کمک اینها ترکیب منحصر به فردی از شیوههای یادگیری و ارزیابی داشته باشد؛ پس برای پیدا کردن مناسبترین روش تدریس مختص کلاس درستون، ادامه مطلب را از دست ندهید.
انواع روشهای تدریس معلم محور در آموزش (Teacher-Centered)
از مهمترین روشهای تدریس معلم محور میتوان به آموزش مستقیم، آموزش معکوس و یادگیری حرکتی اشاره کرد که در ادامه به هریک به صورت مجزا خواهیم پرداخت.
آموزش مستقیم Low-Tech) Direct Instruction)
آموزش مستقیم، یک اصطلاح کلی برای اشاره به شیوه تدریس سنتی است که بر پایه تدریس صریح درسها و توضیحات معلم بنا شده. در این شیوه تدریس، ممکنه معلم یک یا تمامی نقشهای زیر را داشته باشد :
اقتدار رسمی Formal Authority
معلمان با اقتدار رسمی به خاطر دانش بیشتر و موقعیت بالاتر خود نسبت به دانشآموزان، در جایگاه قدرت و مرجعیت قرار دارند. شیوههای مدیریت کلاس، سنتی هستند و تمرکز بر روی قوانین و انتظارات است.
مدل شخصی Personal Model
معلمانی که از طریق شیوه “مدل شخصی” تدریس میکنند در نقش الگوی دانشآموزان هستند و چگونگی دسترسی به اطلاعات و درک مفاهیم را به آنها نشان میدهند. در این شیوه تدریس، دانشآموزان از طریق مشاهده و کپی کردن عملکردهای معلم آموزش میبینند.
متخصص Expert
معلمان متخصص همهی دانش و تخصص مورد نیاز در کلاس را دارند. نقش اصلی آنها، راهنمایی و جهتدهی دانشآموزان در فرایند یادگیری است. در این حالت به دانشآموزان تنها به عنوان دریافتکننده دانش و اطلاعات نگاه میشود.
تدریس مستقیم راهبرد اصلی تدریس معلم محور است. معلم در تدریس مستقیم از آموزش انفعالی یعنی آموزش دانشآموزان از طریق گوشدادن و مشاهده دستورالعملهای کاملا مشخص استفاده میکند. معلمان و اساتید نقش تنها تامینکننده دانش را دارند و اغلب از طرحهای درسی سیستماتیک و از پیش نوشته شده استفاده میکنند. برنامه تدریس مستقیم شامل تمامی آموزشهای معلم و تمامی فعالیتهایی که دانشآموزان در هر لحظه از درس میشود.
این روش آموزش به دلیلی اینکه شامل ترجیحات دانشآموز نمیشود و فرصتی هم برای یادگیری عملی نیست، به شدت معلم محور است. در این روش تدریس معلم به نسبت روشهای تدریس دیگر خیلی کمتر از تکنولوژی استفاده میکند و تدریسش براساس استفاده از کتابهای درسی و راهنما به جای کامپیوتر است.
این روش آموزش به دلیلی اینکه شامل ترجیحات دانشآموز نمیشود و فرصتی هم برای یادگیری عملی نیست، به شدت معلم محور است. در این روش تدریس معلم به نسبت روشهای تدریس دیگر خیلی کمتر از تکنولوژی استفاده میکند و تدریسش براساس استفاده از کتابهای درسی و راهنما به جای کامپیوتر است.
به عنوان یک معلم، کلاس درس رو آسانتر مدیریت کن!
روش تدریس آموزش معکوس High-Tech) Flipped Classroom)
وقتی که دو معلم (جاناتان برگمن و آرون سمز) در سال 2007 شروع به استفاده از نرم افزاری کردند که به آنها اجازه میداد درسهای خود را ضبط کنند ایده کلاس معکوس به وجود آمد. در سال تحصیلی بعد، از دروس از پیش ضبط شده استفاده کردند و این ایده را که به کلاس معکوس معروف شد بود با دنیا به اشتراک گذاشتند.
عموما، در روش تدریس کلاس معکوس، برخلاف این روال که دانش آموزان در کلاس به درس ها گوش بدهند و انجام تکالیف را به خونه موکول کنند، معلم درسهای از پیش ضبط شده را در اختیار آنان قرار میداد تا در خانه مجددا آموزشها را ببینند و تکالیف درسی را در کلاس انجام دهند. معلمانی که از شیوه کلاس معکوس استفاده میکنند، بیشتر اوقات خود را صرف ضبط ویدئوهای آموزشی میکنند؛ اما برخی از آنها نیز از ویدیوهای آماده در اینترنت استفاده میکنند.
یک مزیت کلیدی مدل کلاس معکوس این است که به دانش آموزها اجازه میدهد با سرعتی که خودشان انتخاب میکننددرس بخوانند. در بعضی موارد، ممکن است معلم یک ویدیو را برای همه ضبط کند و در حالت دیگر، معلم میتواند به دانشآموزان اجازه دهد تا ویدیوی دیگری را بعد از یادگیری کامل هر موضوع نگاه کنند (اتخاذ رویکردی که بیشتر “تفکیکی/differentiated” است).
علیرغم اینکه تدریس معکوس پتانسیل لازم را برای محوریت دانشآموز دارد؛ اما اکثرا معلم محور هستند و تدریس براساس نظر معلم در مورد شیوه آموزش و برنامه درسی دانشآموزان است.
یادگیری حرکتی Low-Tech) Kinesthetic Learning)
یادگیری حرکتی که به آن یادگیری لمسی(hands-on learning) یا عملی هم گفته میشود، بر پایه هوشهای چندگانه است که دانشآموزان را مجبور به انجام دادن کاری یا ساختن چیزی میکند. در محیط یادگیری حرکتی، دانشآموزها به جای گوشدادن یا نگاهکردن به درس، فعالیتهای فیزیکی انجام میدهند. تجربههای عملی، نقاشیکردن، نقش بازیکردن، ساخت و ساز و استفاده از نمایشنامه و ورزش از نمونههای فعالیتهای حرکتی در کلاس هستند.
هر چند که این روش تدریس راه مناسبی برای مشغول نگه داشتند دانشآموزها و بعضی اوقات صرفا بیدار نگه داشتن آنها است، ولی به ندرت از فعالیتهای یادگیری حرکتی استفاده میشود. یک دلیلش این است که، برخلاف محبوبیت تئوریهای شیوه یادگیری، مدرکی وجود ندارد که نشان دهد تدریس براساس یک شیوه یادگیری خاص، نتایج تحصیلی بهتری را به بار میآورد.
یک جنبه مثبت یادگیری حرکتی (kinesthetic learning) این است که به ندرت به تکنولوژی وابسته است؛ زیرا این شیوه برای حرکت و خلاقیت بیشتر ارزش قائل است تا مهارتهای تکنولوژیکی. این به معنای سادگی و ارزان بودن استفاده از این شیوه تدریس هم است. همینطور با کاربرد این روش تدریس دانشآموز مدت زمان کمتری از صفحات نمایشگر استفاده میکند. اگر به دانشآموزان حق انتخاب بدهیم که چطور با استفاده از حرکت، اطلاعات جدید را یاد بگیرند یا مهارتهای جدیدی تجربه کنند، یادگیری حرکتی میتواند بیشتر دانشآموز محور باشد تا معلم محور.
انواع روشهای تدریس دانش آموز محور در آموزش (Teacher-Centered)
از مهمترین روشهای تدریس دانش آموز محور میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
یادگیری شخصیسازی شده High Tech) Personalized Learning )
یادگیری شخصیسازی شده به قدری جدید است که تعریف این شیوه آموزش کماکان در حال تغییر و تحول است. در قلب این مدل، معلمان از دانشآموزان میخواهند تا برنامههای شخصیسازی شدهای که مختص علایق و مهارتهاشون است را دنبال کنند. خودفرمانی و حق انتخاب دانشآموز در برنامه درسی، از ویژگیهای بارز یادگیری شخصیسازی شده است. ارزیابی هم مطابق با هر فرد انجام میشود. مدارس و کلاسهایی که یادگیری شخصیسازی شده را پیاده کردند از پیشرفت بر مبنای شایستگی استفاده میکنند. دانشآموزان پس از تسلط بر کارهای فعلی خود به سمت موضوعات بعدی میروند، در حالیکه کسانی که نیاز به کمک بیشتر دارند، زمان کافی در برنامه روزانه خودشون داشته باشند. امکان ایجاد آمادگی برای ورود به دانشگاه و بازار کار در محیط های یادگیری شخصیسازی شده وجود دارد. دانشآموزانی که به کمک بیشتر یا کار اضافی نیاز ندارند، میتوانند با معلم روی پرورش مهارتهای اجتماعی و دیگر مهارتهای قرن بیست و یکم کار کنند . یادگیری شخصیسازی شده شدیدا دانشآموز محور است، اما معلمها باید درسها را آموزش بدن، نمرات را بررسی کنند و با دانشآموزان در ارتباط باشند تا هر تغییری که نیازه را در برنامههای درسی اعمال کنند. معلم باید آشنایی خوبی با تکنولوژی داشته باشد. آموزشهای تفکیکی و شخصیسازی شده اغلب به صورت دروس و برنامههای آنلاین هستند، پس معلمان باید توانایی استفاده از پلتفرم های مجازی را داشته باشند.
یادگیری مبتنی بر بازی High Tech) Game-based Learning)
هدف اصلی یادگیری مبتنی بر بازی، اجبار دانشآموزان به یادگیری فعال در کلاس است. دانشآموز به حل مسئله و استفاده از مهارتهای ارتباطی در سنین بالاتر نیاز دارد، بازیکردن روش خیلی خوبی برای تشویق رویکرد مهارتی به جای تمرکز بر روی نمره است. در محیط یادگیری مبتنی بر بازی، دانش آموزان ماموریتهای مختلفی دارند و توسط انتخاب عملیات و سعی و خطا در طول مسیر به یک هدف مشخص(هدف یادگیری) میرسند. اگه دانشآموزان به پیشرفتها و دستاوردهای مشخصی دست پیدا کنند، میتوانند مثل بازیهای ویدیویی مورد علاقهشان، نشان یا نمره دریافت کنند. یادگیری مبتنی بر بازی یکی از روشهای تدریس نیازمند زمان و برنامهریزی زیاد از طرف معلمان است. خوشبختانه، نرمافزارهایی مانند 3DGameLab و Classcraft این فرآیند را خیلی سادهتر میکنند. دادههای تهیه شده از این نرمافزارها، انتخاب ماموریتهای دانشآموزان را برای معلمان آسونتر کرده. به دلیل این که معلمان نقش بزرگی در برنامهریزی و تدوین مطالب در این مدل دارن، یادگیری مبتنی بر بازی کاملا دانشآموز محور نیست، اما همچنان تمرکز زیادی بر روی دانشآموزی داره که با سرعت خودشون جلو میروند و تصمیمات مستقل در محیط بازی میگیرند.
گیمیفیکیشن یا بازیوارسازی High Tech) Gamification of learning)
گیمیفیکیشن در آموزش یک رویکرد جالب برای افزایش انگیزه یادگیری دانش آموزان از طریق بکارگیری مولفههای بازی در کلاس است، گیمیفیکیشن یا بازیوارسازی به طور کلی به معنای فرایند شناسایی و تعریف مولفههای تشکیل دهنده بازی و استفاده از این مولفهها در محیط های غیر سرگرم کننده به منظور تاثیر بر مخاطب است. پیاده سازی گیمیفیکیشن و آموزش بازی گونه در کلاس باعث میشود بچهها از درس خوندن لذت ببرند و اشتیاق بیشتری برای یادگیری داشته باشند.
با طرح درس گیمیفای شده، دانش آموزانت رو مشتاق یادگیری کن!
گیمیفیکیشن یا بازی وارسازی آموزش این روزها تبدیل شده به یکی از روشهای ضروری آموزش در کلاس درس که لازمه همهی معلمها در تدریس آنلاین خودشون به کار ببرن. این دوره کاملا تعاملی و به صورت کارگاه آموزشی هست و هدفش اینه که بعد از اتمام کارگاه خودت بتونی طرح درس گیمیفای شده بنویسی و همین امسال در کلاسات به کارش ببری تا دانشآموزان انگیزه کافی برای درس خوندن پیدا کنن.
آموزش تفکیکی Low Tech) Differentiated Instruction)
آموزش تفکیکی بدین معناست که تدریس شما متناسب با نیازمندیهای فردی دانشآموزان باشد. در سال 1975 با قانون آموزش و پرورش افراد ناتوان (IDEA) که تضمین کننده دسترسی برابر تمامی کودکان به تحصیلات عمومی بود آموزش تفکیکی محبوب شد. برنامههای تحصیلات فردی که طبق IDEA شروع شدن، موجب شدن تا معلمان برای دانشآموزانی که شرایط خاصی و نیاز ویژهای دارن تفاوت قائل شوند. امروزه، آموزش تفکیکی برای رفع نیازهای تمام دانشآموزان استفاده میشوند. معلمها میتوانند از چند جنبه برای آموزش دانشآموزان تفاوت قائل شوند. نحوه دسترسی دانشآموز به مطالب، انواع فعایتهای دانشآموزان برای تسلط پیدا کردن به یک مطلب، هدف نهایی آموزش و نحوه چیدمان کلاس. حالت دیگری از فرق گذاشتن مثل اجازه خواندن کتاب توسط دانشآموزان مطابق با سطح مهارتشان، ارائه لیستهای مختلف املایی برای دانشآموزان یا تجمع در گروههای کوچک به منظور تدریس مجدد موضوعات است. گرچه آموزش تفکیکی روی نیازهای فردی دانشآموز تمرکز دارد، اما اغلب توسط معلم برنامهریزی و پیادهسازی میشود و اگر چه تکنولوژی پتانسیل کمک کردند را دارد؛ اما نشونهی بارز این شیوه تدریس نیست و برای همین آموزش تفکیکی روشی به نسبت سنتی و آسون برای تدریس است.
یادگیری مبتنی بر پژوهش High Tech) Inquiry-based Learning)
معلم در تدریس یادگیری مبتنی بر پژوهش نقش حمایتی دارد و دانش آموزان را در طی فرآیند یادگیری راهنمایی و پشتیبانی میکند. در این شیوه آموزش، معلم یکی از نقشهای زیر را ایفا میکند :
تسهیل کننده Facilitator
تسهیلکنندگان تاکید جدی بر رابطه بین معلم و دانشآموز دارند. با اجرای سبک کلاس باز، تاکید بر آموزش معلم وجود ندارد و دانشآموز و معلم فرآیند یادگیری را با هم طی میکنند. یادگیری دانشآموز توسط معلم هدایت میشود و تمرکز روی تقویت استقلال، یادگیری عملی و کاوش است.
مدل شخصی Personal Model
معلم در شیوه "مدل شخصی" در نقش الگوی دانشآموزان است و به آنها نحوه دستیابی به اطلاعات و درک مفاهیم را یاد میدهد. در این شیوه تدریس، دانشآموزان از طریق مشاهده و کپی کردن عملکرد معلم آموزش میبینند.
محول کننده Delegator
معلمان نقش "منبع" را برای دانشآموزان دارند و به سوالهای آنها پاسخ میدهند و پیشرفتشان را در صورت نیاز بررسی میکنند. معلمان نقشی انفعالی در یادگیری دانشآموز و دانشآموزان نقش فعال در یادگیریشان دارند. هدف اصلی محول کننده، تقویت حس خودمختاری در فرآیند یادگیری است.
معلمان نقش “منبع” را برای دانشآموزان دارند و به سوالهای آنها پاسخ میدهند و پیشرفتشان را در صورت نیاز بررسی میکنند. معلمان نقشی انفعالی در یادگیری دانشآموز و دانشآموزان نقش فعال در یادگیریشان دارند. هدف اصلی محول کننده، تقویت حس خودمختاری در فرآیند یادگیری است.
در روش تدریس یادگیری مبتنی بر پژوهش، دانشآموزان تشویق میشوند که سوال بپرسند. معلم به موضوعاتی که دانشآموز بهش علاقمند است و موجب کنجکاوی در دنیای اطرافش میشود توجه می کنند. در ادامه دانشآموزان درباره سوالهای خودشون تحقیق میکنند و اطلاعات و منابعی که مفاهیم کلیدی را توضیح میدهند پیدا میکنند. با جمع کردن منابع مشکلاتی که ممکن است در طول مسیر یادگیری بهش برخورد کنند حل میشود. دانشآموزان می توانند یافتههای پژوهشی را به صورت ویدیو خودساخته، وب سایت یا بهصورت رسمی به عنوان نتایج تحقیق ارائه دهند.
یادگیری مبتنی بر سوال، رویکردی دانشآموز-محور محسوب میشود زیرا دانشآموزان نقشی مشارکتی و فعال در یادگیری خودشان دارند. اما در این فرآیند نقش تسهیلکنندگی معلمان نیز بسیار کلیدی است. معمولا در چرخه سوالپرسی، هر دانشآموز بر روی سوال یا موضوع متفاوتی کار میکند. در این محیط، معلمان سوالهای سطح بالا می پرسند و بیشتر در مورد مراحل کار پیشنهاد و راهنمایی میکنند تا محتوای موضوع. در پایان چرخه سوالپرسی، دانشآموزان در مورد مفاهیمی که یاد گرفتهاند تامل میکنند همچنین ارتباط آن موضوع با موضوعات مورد علاقه دیگر را بررسی میکنند، زیرا در اغلب موارد سوال در مورد یک موضوع به مطرح شدن سوالهای بیشتر در آن و سپس سوال در یک زمینه دیگر ختم میشود.
یادگیری مبتنی بر پژوهش میتواند از تکنولوژی از طریق وبسایتهای پژوهشی، شبکههای اجتماعی و امکان ارتباط جهانی با افراد خارج از جامعه بهره زیادی ببرد. اما با توجه به موضوع در حال آموزش لزوما نیازی به آن نمی باشد.
یادگیری از طریق سفر پژوهشی High Tech) Expeditionary Learning)
یادگیری از طریق سفر پژوهشی بر پایه ایدههای موسس وبسایت Outward Bound شکل گرفته، در این نوع یادگیری دانشآموزان برای کمک به مدرسه و جامعه خود به سفرهای پژوهشی میروند و با موضوعات درس به طور عمیق ارتباط میگیرند. یادگیری در این مدل شامل چندین حوزه علمی است تا دانشآموزها متوجه شیوه حل مسئله در دنیای واقعی بشوند. به طور مثال، یک دانشآموز در کلانشهر، ممکن است آمار آلودگی هوا را مطالعه کند، در مورد تاثیراتش یاد بگیرد و به مناطقی که تحت تاثیر این مشکل قرار گرفتن سفر کند. بعد از اینکه درک کافی از شرایط پیدا کردند، دانشآموزان و معلمان به کمک همدیگر راه حلی پیدا میکنند که قابل اجرا باشد. از لحاظ تکنولوژی، مجموعه G (شامل Google Docs، Google Sheets و Google Drive) به همراه اینترنت میتواند به تحقیق، ارائه و پیادهسازی پروژههای دانشآموزان کمک کند، هر چند کار عملی در جامعه، اساس این روش است.
رایجترین روشهای تدریس نوین
روشهای تدریس بسیار گسترده هستند و با توجه به پیشرفت تکنولوژی این روشها میتواند دستخوش تغییرات مختلف شود. در ادامه به معرفی رایجترین روشهای تدریس خواهیم پرداخت.
آموزش مبتنی بر مشارکت و همکاری
روش تدریس مبتنی بر مشارکت با هدف آموزش همکاری و کار گروهی برای دانش آموزان ابتدایی و بالاتر مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش دانش آموزان میآموزند که ماهیت فعالیت گروهی چیست و هر فرد در یک سیستم و گروه باید نقش خود را چگونه ایفا کند. نقش یک معلم در این مسیر رهبر و هدایت کننده است؛ به طوری که علاوه بر نظارت بر فعالیت دانش آموزان چالشهای به وجود آمده را نیز مدیریت میکند. این آموزش میتواند دانش آموزانی توانمند و مسئولیت پذیر تربیت کند.
آموزش مبتنی بر تفکر
آموزش مبتنی بر تفکر میتواند یکی از بهترین روشهای تدریس در سالهای اخیر باشد. در این نوع آموزش که میتواند برای دانش آموزان ابتدایی یا بالاتر مورد استفاده قرار بگیرد به افراد میآموزد که از مهارتهای تفکر انتقادی و خلاق در کلاس درس به خوبی استفاده کنند. نقش مربی در روش تدریس تفکر مبتنی بر تفکر آموزش اصولی مهارت تفکر به دانش آموزان است. تقویت مهارت تفکر نقادانه میتواند تقویت سواد رسانهای را به دنبال داشته باشد. علاوه بر آن تقویت این مهارت میتواند به دانش آموزان در درک بهتر مفاهیم و حل مسئله کمک کند.
آموزش مبتنی بر شایستگی
شایستگی یا حق برابری یکی از موضوعاتی است که بیشتر از گذشته لازم است به آن پرداخته شود. آموزش مبتنی بر شایستگی برای معلمان امری ضروری است؛ چرا که باعث میشود تا تمامی دانش آموزان به موضوعات درسی مسلط نشدهاند؛ موضوعات جدید آغاز نشوند. علاوه بر آن این موضوع باعث میشود تا حق برابری به درستی در کلاس و در بین دانش آموزان رعایت شود.
آموزش مبتنی بر بحث
روش تدریس مبتنی بر بحث برای دانش آموزان متوسطه کاربرد بیشتری دارد. در این روش شما به عنوان یک معلم میتوانید دانش آموزان را به بحث بکشانید و در نهایت بحث را برای آنان تسهیل کنید. در این روش دانش آموزان میآموزند که در وهله اول به خوبی به صحبتهای دیگران گوش بدهند و در نهایت نظر خود را بیان کنند. همچنین از این طریق تفکر انتقادی و یادگیری مستقل در دانش آموزان پرورش پیدا میکند و میآموزند که به دور از تعصب به بحث بپردازند. در تدریس مبتنی بر بحث دانش آموزان شواهد را بررسی میکنند و پس از بحث به نتیجه گیری میپردازند.
آموزش مبتنی بر حل مسئله
آموزش مبتنی بر حل مسئله شباهت بسیاری با با آموزش پروژه محور دارد با این تفاوت که در این روش تدریس قبل از آموزش هر چیزی مشکل و مسئله به دانش آموزان داده میشود. در این روش تدریس دانش آموزان مسئله و مشکل را دریافت میکنند و بر اساس مشکل خود شروع به دریافت و پیدا کردن منابع میکنند. در این روش دانش آموزان در کنار آموزش حل مسئله میتوانند قدرت تصمیمگیری خود را نیز پرورش دهند.