بازی به عنوان یک ابزار آموزشی
بسیاری از دانش‌آموزان علاقه بسیاری به بازیهای ویدیویی یا همان گیم‌ها دارند. شاید این مساله برای والدین و معلمین ناخوشایند باشد. اما باید به این نکته توجه داشت که وقتی یک کودک یا نوجوان در حال انجام بازیهای ویدیویی است، مهارت‌هایی مانند تصمیم‌گیری و سرعت عمل در او ارتقا می‌یابند. در این بین، روشی با عنوان “گیمیفیکشن در آموزش” به‌وجود آمده است که تمرکز اصلی آن بر تلفیق بازی و یادگیری است. اما بسیاری از فعالان حوزه آموزش، آشنایی چندانی با گیمیفیکیشن در کلاس درس ندارند. در این مطلب، با این روش نوین و موثر آموزشی بیشتر آشنا می‌شویم.
با گیمیفیکیشن در کلاس درس آشنا شوید
به بازی کردن کودکان و نوجوانان نگاه کنید. زمانی که آن‌ها نتوانند سطح خودشان را در بازی ارتقا دهند، تسلیم نمی‌شود، بلکه به بازی ادامه می‌دهند تا زمانی که به سطح بعدی برسند. از سوی دیگر، آن‌ها در اینترنت، به دنبال راهکارهایی برای کسب امتیازها و آیتم‌هایی که در محیط بازی پنهان شده‌اند، هستند. کودکان و نوجوانان به دوستان خود نیز آموزش می‌دهند که چگونه در هر سطح از بازی، امتیاز خودشان را افزایش دهند. با بررسی تمام این اتفاقات، می‌توان به این نکته مهم رسید که برای این گروه سنی، شکست منبع یادگیری است. در این بین، آن‌ها متوجه می‌شوند که در امور مختلف، همکاری لازم است.
اما شاید بپرسید: :« نقش فعالان حوزه‌ها آموزشی در این بین چیست؟». در پاسخ به این سوال، باید بگوییم که شما به عنوان یک آموزگار، مدیر مدرسه و … باید از بازی برای تکمیل فرآیند یادگیری استفاده کنید. لازم به ذکر است که گیمیفیکیشن در کلاس درس حضوری و آموزش آنلاین کاربرد دارد. در واقع، این روش موجب تقویت تعامل، همکاری و یادگیری در محیط‌های یادگیری می‌شود. در ادامه، به نکات مهم برای به‌کارگیری این روش در فرآیند آموزش می‌پردازیم.
بازیهای فکری را با شرایط کلاس تطبیق دهید
دهه‌هاست که بازیهای فکری در دورهمی‌ها انجام می‌شوند و می‌توانند برای گیمیفیکیشن در کلاس درس نیز مناسب‌سازی شوند. شما می‌توانید واژگان را روی کارت‌هایی شبیه به کارت‌های بازی بنویسید و ببینید آیا دانش‌آموزان پس از شنیدن توضیحات مرتبط با واژه روی کارت، می‌توانند آن را حدس بزنند یا خیر.
برای ایجاد تنوع، می‌توانید دانش‌آموزان را در گروه‌های کوچک تقسیم کنید، تا با همکاری یکدیگر، املای صحیح کلمات را حدس بزنند، به سوالات و معماها پاسخ دهند و تعامل را یاد بگیرند. اگر کلاس به شکل آنلاین برگزار می‌شود و دانش‌آموزان از یکدیگر دور هستند، می‌توانید فهرستی از موارد متفاوت را در اختیار آن‌ها قرار دهید تا در خانه‌شان بیابند و سپس در نرم افزار مدرسه به اشتراک بگذارند. در یک محیط ترکیبی، این امکان فراهم است که دانش‌آموزان را با استفاده از برنامه‌های ارتباط جمعی، در گروه‌های متفاوت قرار دهید تا برای گرفتن عکس، ایجاد یک ویدیوهای مرتبط یا جستجوی پاسخ سوالات مرتبط با موضوعی خاص به شکل آنلاین، با یکدیگر همکاری داشته باشند.
استفاده از بازیهای دیجیتال برای گیمیفیکیشن در کلاس درس
دانش‌آموزان علاقه عجیبی به بازیهای دیجیتال و آنلاین دارند. در این بین، پلتفرم‌های متعددی وجود دارند که برای معلمان بستری فراهم می‌کنند تا سؤالات چند گزینه‌ای را طرح کنند. سپس، بازیکنان که همان دانش‌آموزان هستند، این سوالات را در دستگاه‌های خود مشاهده می‌کنند و با توجه به شرایطی که معلم تعیین کرده است، به آن‌ها پاسخ می‌دهند.
یک ویژگی دیگر این پلتفرم‌ها این است که معلمان می‌توانند از بین هزاران آزمونی که پیشتر در آرشیو آن‌ها به اشتراک گذاشته شده‌اند، یک مورد را انتخاب کنند یا یک آزمون کوتاه را با استفاده از آرشیو موجود در پلتفرم‌ها مختص گیمیفیکیشن در کلاس درس طراحی کنند. همچنین در استورهای معروف (مانند اپ استور و گوگل پلی)، مجموعه‌هایی از بازیهای دیجیتال و پازل‌ها وجود دارند که در یادگیری آنلاین برای تقویت تفکر انتقادی در دانش‌آموزان استفاده می‌شوند.
آزمون‌ها، شکلی از تمرین بازیابی هستند که به‌عنوان روشی برای کمک به افراد در به خاطر سپردن و تقویت مهارت‌های یادگیری، استفاده می‌شوند. خلاصه تجزیه و تحلیل بیش از 200 آزمایش انجام شده در طول 70 سال، نشان می‌دهد که تمرین بازیابی، یعنی زمانی که خود را مجبور می‌کنید که یک مطلب خاص را به خاطر بسپارید؛ چه یک مسابقه، یک فلش کارت یا یک بازی، احتمال اینکه آن مورد خاص به خاطر بسپارید، افزایش می‌دهد.
یک فعالیت ماجراجویانه را با دانش‌آموزان انجام دهید
یکی دیگر از اشکال گیمیفیکیشن در کلاس درس، ایجاد یک ماموریت با هدف است. برای مثال، می‌توانید یک بازی طراحی کنید که در آن، دانش‌آموزان باید با مطالعه درس‌های هفتگی به یک سوال خاص و مرتبط به متن درسی پاسخ دهند تا امتیاز کسب کنند. دانش‌آموزی که پس از شش هفته بیشترین امتیاز را کسب کند، برنده جایزه می‌شود. همچنین معلمان می‌توانند سوالات اضافی را در پلتفرم‌های ارتباط جمعی یا نرم افزار مدرسه ارسال کنند تا دانش‌آموزان با پاسخ دادن به آن‌ها، امتیاز بیشتری کسب کنند.
اهمیت جایزه در روش گیمیفیکیشن در کلاس درس
در کمپ‌های خارجی، پیشاهنگان دختر و پسر برای تسلط به یک مهارت خاص و موفقیت در زمینه‌های مختلف، یک نشان کسب می‌کنند. معلمان می‌توانند همین الگو را با پاداش دادن به دستاوردها و تسلط دانش آموزان بر دروس اجرایی کنند. اما این پاداش باید فراتر از نمره باشد، زیرا نشان‌دهنده چیزی بیش از موفقیت تحصیلی است. در واقع، دانش‌آموزان باید برای نشان دادن تسلط بر یک مفهوم، استاندارد یا مهارت، روی تکمیل نشان‌های مختلف کار می‌کنند. همچنین نشان‌ها را می‌توان به‌صورت دیجیتالی با استفاده از نرم افزار مدرسه طراحی کرد تا زمانی که دانش‌آموز یک جایزه خاص را به دست می‌آورد، برای دیگر دانش‌آموزان نمایش داده شود.
استفاده از گیمیفیکشن با نرم افزار مدرسه دایاموز
تمرکز گیمیفیکیشن در کلاس درس بر تبدیل محیط کلاس و فعالیت‌های درسی به یک بازی است و این امر نیاز به خلاقیت و همکاری دارد. در این بین، روش‌های متعددی برای وارد کردن بازی‌ها به کلاس درس وجود دارند تا با استفاده از آن‌ها، یادگیری تقویت شده و درک دانش‌آموز از موضوعات درسی عمیق‌تر شود. در نتیجه، اگر به دنبال وارد کردن جنبه‌ای از سرگرمی به کلاس‌های خود هستید، می‌توانید از امکانات دایاموز در زمینه گیمیفیکیشن استفاده کنید.
