وظایف مدیر مدرسه ؛ فرآیند هوشمند سازی مدارس + مهارت‌های ‌ضروری مدیران

موفقیت دانش آموزان برای اغلب مدیران از اهمیت قابل‌توجهی برخوردار است. اگر مدیریت یک مدرسه به‌خوبی انجام شود، بر تمامی بخش‌های ‌مدرسه تاثیرگذار است و عملکرد معلمان را بهبود می‌‌‌بخشد. اما مدیریت مدرسه به‌هیچ‌وجه کار آسانی نیست. چرا که مدیران مدرسه با دانش‌آموزان، معلمان، کارکنان، سرپرستان و حتی مسئولان دولتی همکاری می‌‌‌کنند تا تمام برنامه‌ها و منابع مدرسه را مدیریت کنند. البته داشتن تجربه تدریس برای تصدی این شغل مورد نیاز است. در این مطلب با وظایف مدیر مدرسه آشنا می‌‌‌شویم.

مهمترین وظایف مدیر مدرسه

مدیران مدرسه از دانش آموزان حمایت می‌‌‌کنند، با کارکنان تعامل دارند، با والدین ارتباط برقرار می‌‌‌کنند و برنامه درسی مدرسه را تدوین و اجرا می‌‌‌کنند. از آنجا که یک مدیر مدرسه روزانه با چندین نفر سروکار دارد، کسی که قصد دارد این مسئولیت را بپذیرد باید از قدرت ارتباطی بالایی برخوردار باشد. همچنین، مدیریت آموزشی و آگاهی از سیاست‌های ‌مدرسه جزو مهارت‌های ‌اساسی هستند که مدیران مدارس دولتی یا خصوصی باید از آن‌ها بهره‌مند باشند.

مهم نیست که فرد در کجا کار می‌‌‌کند، مدرسه یک سیستم پیچیده است و برای مدیریت به یک فرد منظم و باانگیزه نیاز دارد تا تغییرات مفیدی را در آن ایجاد کند. از طرف دیگر، مدیران مدرسه بهتر از میان افرادی انتخاب شوند که از سال‌ها تجربه تدریس برخوردار باشند و دارای مدرک تحصیلات تکمیلی هستند. مدیران مدرسه بر معلمان و کارکنان مدرسه نظارت دارند و همچنین برای انضباط دانش آموزان اهمیت قائل هستند. سایر وظایف مدیر مدرسه شامل موارد زیر است:

• تدوین برنامه‌های ‌آموزشی
• به‌کارگیری اپلیکیشن مدرسه در فرآیند مدیریت مدرسه
• حصول اطمینان از رعایت استانداردهای برنامه درسی
• فراهم کردن فرصت‌های ‌توسعه حرفه‌ای برای معلمان
• نظارت بر موفقیت دانش آموزان با بررسی نتایج آزمون‌ها و سایر داده‌ها
• نظارت بر بودجه مدرسه
• ایجاد بسترهای لازم برای آموزش مجازی
• ارتباط با والدین در صورت لزوم
• استخدام کارکنان جدید
• نظارت بر وظایف مشاور مدرسه

مدیران مدرسه بر عملکرد روزانه تمامی بخش‌های ‌مدرسه نظارت دارند. نقش مدیر در مدرسه ممکن است به عوامل مختلفی از جمله وسعت مدرسه و دولتی یا خصوصی بودن مدرسه بستگی داشته باشد، اما به‌طورکلی یک مدیر وظیفه دارد تا یک محیط آموزشی امن را برای دانش آموزان ایجاد کند.

هوشمندسازی مدارس؛ از وظایف مهم مدیران

یکی از مهم‌ترین وظایف مدیر مدرسه ایجاد بسترهای لازم برای آموزش هوشمند است. مدرسه هوشمند، همان‌طور که از نامش پیداست، با یک مدرسه سنتی متفاوت است. در واقع در هوشمند سازی مدرسه از تجهیزات و فناوری پیشرفته برای پیشبرد روند آموزشی استفاده می‌‌‌شود که تجربه بهتری را برای دانش آموزان به همراه دارد.

این روزها شیوه‌های ‌تدریس به معنای واقعی کلمه پیشرفت کرده‌اند و دانش‌آموزان خواهان این هستند که تعامل بیشتری با فرایندهای آموزشی داشته باشند. ازاین‌رو، یک مدیر مدرسه این وظیفه را دارد تا بودجه کافی را برای تهیه تجهیزات مورد نیاز برای هوشمندسازی مدارس مانند نرم افزار حضور و غیاب مدارس و نرم افزار صدور کارنامه فراهم کند. از جمله مزایای یک مدرسه هوشمند عبارت‌اند از:

• دسترسی آسان به اطلاعات: این شاید بزرگترین مزیت یک کلاس درس هوشمند باشد. چراکه در چنین محیطی از ابزارهای زیادی استفاده می‌‌‌شود که به اینترنت متصل هستند؛ مانند موبایل و لپ‌تاپ. به لطف وجود این دستگاه‌ها، دسترسی دانش آموزان به اطلاعات آسان‌تر می‌‌‌شود. به‌این‌ترتیب، دانش آموزان تمام اطلاعات مورد نیاز در رابطه با هر موضوعی را در اختیار دارند. آن‌ها می‌‌‌توانند خارج از برنامه درسی نیز مطالب آموزشی را فرابگیرند
• درک بهتر موضوعات از طریق ابزارهای دیجیتال: مدرسه هوشمند می‌‌‌تواند گزینه ایده آلی برای دانش آموزان و همچنین اجرای سیستم مدیریت یادگیری lms باشد تا بتوانند مباحث آموزشی را به روشی بهتری فرابگیرند. در جلسات آموزشی کلاس‌های ‌هوشمند معمولا از بسیاری از روش‌های ‌ارائه دیجیتال استفاده می‌‌‌شود که شامل محتوای پاورپوینت، اسناد word، جلسات صوتی و نمایش‌های ویدئویی می‌شود. این نوع محتواهای آموزشی دروس را به شیوه بسیار قابل‌درک‌تری به دانش آموزان انتقال می‌‌‌دهند. گاهی اوقات، یک تصویر ساده جایگزین مناسبی برای هزاران کلمه است.

مهارت‌های ‌ضروری برای انجام درست وظایف مدیریت مدرسه

نقش مدیران مدرسه این است که اطمینان حاصل کنند که همه معلمان و مشاوران در جهت یک هدف مشترک با هم همکاری می‌‌‌کنند و درعین‌حال استانداردها و فرصت‌های ‌آموزشی را بهبود می‌‌‌بخشند. در ادامه مهارت‌های ‌ضروری که باید هر مدیر مدرسه برای انجام وظایف خود از آن‌ها بهره‌مند باشد، آورده‌ایم:

ایجاد روابط مثبت

مهم نیست که مدیر مدرسه در کدام مرکز آموزشی مشغول به کار است، فضای مدارس معمولا کمی استرس‌زا است. توانایی ایجاد روابط مثبت با دانش‌آموزان، والدین و کارکنان و خنثی کردن موقعیت‌های استرس‌زا، راهی عالی برای تقویت وحدت و نظم مدرسه در مواقع بحرانی است.

از دیگران کمک بگیرید

مدیر مدرسه اغلب به‌عنوان فردی در نظر گرفته می‌‌‌شود که پاسخ همه سوالات را دارد و به همین دلیل در بیشتر مواقع در مدارس به کار گروهی توجهی نمی‌شود. دانستن اینکه چه زمانی و از چه کسی باید درخواست کمک کنید یا وجود یک نفر که می‌‌‌توانید برای مشاوره با او تماس بگیرید، می‌‌‌توانید تاثیر بسزایی در موفقیت شما به‌عنوان مدیر مدرسه داشته باشد.

به نظرات دیگران به‌خوبی گوش کنید

به نظرات دیگران خوب گوش دهید. دانش‌آموزان، معلمان و والدین در مدرسه شما می‌توانند با بازخوردهایی که از خود نشان می‌‌‌دهند، به بهترین شکل باعث موفقیت شما شوند. گاهی اوقات گوش دادن به صحبت‌های ‌اطرافیان به شما کمک می‌‌‌کند تا مشکلات را حتی قبل از شروع آن‌ها شناسایی کنید. دانستن آنچه در مدرسه شما می‌‌‌گذرد و استفاده از بازخوردها برای بهبود رضایت کلی معلمان و دانش آموزان به شما کمک می‌‌‌کند تا به بهترین شکل ممکن وظایف خود را به‌عنوان مدیر مدرسه انجام دهید. روی کاغذ، شرایط شغلی یک مدیر مدرسه ممکن است کمی سخت به نظر برسد. درحالی‌که چالش‌های زیادی همراه با این شغل همراه است، لحظات ارزشمندی نیز وجود دارد.

یک مدیر مدرسه باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد

مدیران موفق مدارس برنامه ریزان توانمندی هستند، خوب قضاوت می‌‌‌کنند و در مدیریت روابط با افراد مختلف (کارکنان، والدین، دانش آموزان، نهادهای نظارتی و مردم) ماهر هستند. از جمله ویژگی‌های ‌مدیر مدرسه عبارت‌اند از:

• داشتن تجربه تدریس یک امتیاز محسوب می‌‌‌شود
• آشنایی با فرآیندهای اداری مدارس
• توانایی استفاده از کامپیوتر (مانند نرم‌افزارهای آفیس و اپلیکیشن مدرسه) و سیستم‌های ‌مدیریت
• مهارت‌های ارتباطی عالی
• توانایی سازماندهی امور
• توجه به جزئیات
• مهارت حل مسئله و حل تعارض
• قدرت تصمیم‌گیری فوری
• داشتن مدرک تحصیلی در رشته‌های ‌مرتبط (داشتن مدرک فوق لیسانس یک امتیاز است)

شرح وظایف مدیر مدارس در مقاطع مختلف

وظایف مدیر مدرسه نقش محوری در مدیریت امور آموزشی، اداری و تربیتی مدارس دارند و بسته به نوع و مقطع مدرسه، این وظایف تفاوت‌هایی پیدا می‌کنند. در ادامه شرح وظایف مدیر مدرسه در چند مقطع مختلف را بررسی می‌کنیم:

1. وظایف مدیر مدرسه ابتدایی

وظایف مدیر مدرسه ابتدایی چیست؟ مدیر مدرسه ابتدایی مسئول ایجاد محیطی شاد، ایمن و مناسب برای یادگیری کودکان است. وظایف مدیر مدرسه ابتدایی شامل نظارت بر اجرای برنامه‌های آموزشی، سازماندهی فعالیت‌های پرورشی و توجه به رشد همه‌جانبه دانش‌آموزان است. همچنین، مدیر باید با معلمان و والدین تعامل سازنده‌ای داشته باشد و نیازهای ویژه هر دانش‌آموز را شناسایی کند. برگزاری جلسات آموزشی برای معلمان، نظارت بر عملکرد روزانه کلاس‌ها و پیگیری وضعیت بهداشت و ایمنی مدرسه از دیگر مسئولیت‌های مهم است.

2. شرح وظایف مدیر مدرسه متوسطه اول

در این مقطع، تمرکز اصلی بر رشد شخصیتی، تربیتی و علمی دانش‌آموزان است. شرح وظایف مدیر مدرسه متوسطه اول شامل نظارت بر اجرای برنامه‌های آموزشی و پرورشی، پیگیری مسائل انضباطی دانش‌آموزان و ایجاد محیطی منظم برای یادگیری است. همچنین وظایف مدیر مدرسه متوسطه اول شامل برنامه‌ریزی برای جلسات اولیا و مربیان، نظارت بر عملکرد معلمان و ارائه بازخورد سازنده به آن‌ها است. مدیر باید برای تقویت مهارت‌های اجتماعی و شخصیتی دانش‌آموزان، فعالیت‌های فوق‌برنامه را نیز برنامه‌ریزی کند.

3. شرح وظایف مدیر مدرسه متوسطه دوم

وظایف مدیر مدرسه متوسطه دوم با توجه به اهمیت این مقطع در تعیین مسیر شغلی و تحصیلی دانش‌آموزان، شامل نظارت بر کیفیت تدریس، ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان برای موفقیت در امتحانات نهایی و کنکور، و برنامه‌ریزی برای مشاوره‌های تحصیلی و شغلی است. شرح وظایف مدیر مدرسه متوسطه دوم به برگزاری کلاس‌های تقویتی، نظارت بر فعالیت‌های پژوهشی دانش‌آموزان و ایجاد ارتباط موثر با خانواده‌ها نیز می‌پردازد. مدیر باید با برنامه‌ریزی دقیق، فرصت‌های مناسبی برای موفقیت تحصیلی و اجتماعی دانش‌آموزان فراهم کند.

4. وظایف مدیر هنرستان

مدیر هنرستان وظایفی خاص دارد که بر مهارت‌آموزی و آماده‌سازی دانش‌آموزان برای ورود به بازار کار متمرکز است. وظایف مدیر هنرستان شامل نظارت بر تجهیزات کارگاهی، پیگیری تامین مواد و ابزار موردنیاز و ارتباط با صنعت و کسب‌وکارها برای کارآموزی دانش‌آموزان است. همچنین، مدیر باید بر کیفیت تدریس دروس عملی و نظری نظارت داشته باشد و برنامه‌ریزی برای برگزاری نمایشگاه‌ها و پروژه‌های عملی دانش‌آموزان انجام دهد. ایجاد تعامل با خانواده‌ها و اساتید جهت پیشرفت تحصیلی و حرفه‌ای دانش‌آموزان نیز از وظایف مهم مدیر هنرستان است.

وظایف مدیر مدرسه در آیین‌نامه به طور دقیق مشخص شده و هدف اصلی آن‌ها ایجاد محیطی پویا و سازنده برای رشد علمی، تربیتی و مهارتی دانش‌آموزان است. از وظایف مدیر مدرسه ابتدایی تا مدیریت در مقاطع متوسطه و هنرستان، مدیران نقش کلیدی در توسعه توانمندی‌های دانش‌آموزان دارند و وظایفشان با توجه به نیازهای هر مقطع آموزشی تنظیم می‌شود.

با دایاموز، مدرسه خود را هوشمندانه مدیریت کنید

مدیریت مدرسه یکی از مشاغل چالش‌برانگیز به شمار می‌‌‌آید و به مهارت‌های ‌خاصی نیاز دارد. شما به‌عنوان یک مدیر مدرسه برای انجام درست وظایف خود به این نیاز دارید که از مهارت برقراری ارتباط با افراد مختلف برخوردار باشید و جهت اجرای برنامه‌های ‌آموزشی، بودجه مدرسه را به‌خوبی مدیریت کنید. یکی از مهم‌ترین وظایفی که یک مدر مدرسه بر عهده دارد هوشمندسازی مدارس و استفاده از جدیدترین ابزارهای دیجیتال در فرآیند آموزشی مدارس است.

اگر به‌عنوان یک مدیر مسئولیت‌پذیر، متعهد به ارائه آموزشی باکیفیت به دانش آموزان هستید، می‌‌‌توانید سری به وب‌سایت دایاموز بزنید. مجموعه دایاموز بسته کاملی از بهترین نرم‌افزارهای کمک‌آموزشی را گرد هم آورده است و مدیران و معلمان مدارس می‌‌‌توانند با استفاده از این نرم‌افزارها نظارت بهتری روی فرآیندهای آموزش مجازی و حضوری مدرسه خود داشته باشند.