هوشمندسازی مدرسه

هوشمندسازی مدرسه چیست؟ هوشمندسازی مدرسه باعث ایجاد مدرسه‌ای می‌شود که در آن مدیریت، نظارت، ارزشیابی، آموزش و مبنای توسعه آن براساس فناوری اطلاعات و ارتباطات است؛ همچنین در جهت بهبود نظام آموزشی و تربیتی، پژوهش محور است. نیاز کنونی جامعه ما داشتن نیروهایی متخصص و آشنا به مباحث تکنولوژی و دانش روز دنیاست. این نیاز را امروزه اغلب کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه دریافته‌اند و با تجهیز و آماده سازی زیر ساخت‌های مورد نیاز در حال حرکت به این سمت هستند. کشورهایی چون فنلاند، هلند، انگلیس، کانادا، مالزی، سنگاپور حرکت به این سمت را از مدت ها پیش با تغییر سیستم آموزش و پرورش از شکل مرسوم و سنتی آن به شکل مدرن و ایجاد مدارس هوشمند آغاز کرده‌اند. کشور ما هنوز در ابتدای این مسیر قرار دارد. دایاموز در این مقاله سعی دارد مزایا و موانع هوشمندسازی مدارس را به صورت اجمالی بررسی کند.

دلیل هوشمندسازی مدرسه

دلایل متعددی برای جایگزینی مدرسه هوشمند با سبک سنتی آموزش وجود دارند. با توسعه تکنولوژی و نیاز دنیای جدید به بستر آنلاین، کارایی سبک سنتی آموزش کم‌تر شد. در چنین شرایطی نظام‌های آموزشی با بهره‌مندی از قابلیت‌های بسترهای آنلاین و برخط، به تغییر روش خود اقدام کرده و از سیستم هوشمندسازی مدارس برای آموزش استفاده کردند. به‌طورکلی مهم‌ترین دلایل هوشمندسازی مدرسه عبارت‌‌اند از:

اهداف هوشمندسازی مدرسه

با گسترش تکنولوژی و استفاده نظام آموزشی از مزایای فناوری‌های دیجیتال، هوشمندسازی مدارس به‌عنوان یک اصل مهم در صنعت خدمات آموزشی دنبال شد. مدارس با جایگزین کردن این روش آموزشی با متدهای سنتی، سطح بالاتری از کیفیت خدمات آموزشی را به فراگیران ارائه دادند.

سیستم نوین مدارس با تاثیرگذاری بهتری و سریع‌تر، امکان آموزش از طریق فایل‌های ویدئویی، کنفرانس‌های صوتی و تصویری، ارائه مطالب آنلاین، سنجش غیر حضوری و… را در اختیار مدارس و دانش‌آموزان قرار داده است. هوشمندسازی مدرسه برای آموزش در با اهداف زیر دنبال می‌شود:

اجزای هوشمندسازی مدرسه

یک سیستم هوشمند مناسب، مانند هر سیستم دیگری دارای اجزا و امکانات مختلفی است. برای تبدیل کلاس‌‌های درس سنتی به کلاس‌های هوشمند، باید این امکانات را به کار گرفت. دقت در نحوه اجرای اجزای هوشمندسازی مدرسه، در کیفیت انتقال مطالب آموزشی و بهره‌مندی از مزایای هوشمندسازی مدارس تاثیر بالایی دارد. در ادامه به دو نیاز عمده کلاس‌های هوشمند می‌پردازیم.

نور هوشمند

مهم‌ترین عامل در افزایش راندمان آموزشی و کاهش خستگی، کسلی و بی‌حوصلگی فراگیران نور است. نور هوشمند در کلاس‌ها، در زمان‌های لازم به‌صورت خودکار کم یا زیاد شده و کنترل هوشمند نور به‌وسیله یک سنسور سنجش میزان روشنایی محیط انجام می‌شود. به دلیل ضرورت نور مناسب برای هوشمندسازی مدارس، تمام کلاس‌های درس برای تبدیل شدن به یک کلاس‌ هوشمند باید پنجره و پرده هوشمند داشته باشند. پرده‌های هوشمند با تشخیص میزان روشنایی به‌صورت خودکار، میزان نور ورودی خورشید به داخل کلاس را کنترل می‌کنند و بیشترین میزان آسایش در کلاس‌ را برای افراد حاضر در آن به وجود می‌آورند.

ایمنی هوشمند

تامین ایمنی کلاس‌های هوشمند، باید به‌وسیله سیستم‌های هوشمند ساختمان تامین شود. به‌کارگیری انواع سنسورهای نشت دود، گازهای سمی، آتش‌سوزی، سنسورهای حرکتی در و پنجره و … می‌تواند عاملی برای هوشمندسازی مدارس باشد. قفل‌های هوشمند، دوربین‌های نظارتی و… از تجهیزاتی هستند که به کمک آن‌ها می‌توان ایمنی کلاس‌های هوشمند را برقرار کرد.

تجهیزات مورد نیاز برای هوشمندسازی مدارس

بدون داشتن تجهیزاتی کاربردی و مناسب، موضوع هوشمندسازی مدرسه به یک مسئله دشوار تبدیل می‌شود. برای استفاده از مزایای یک مدرسه هوشمند، باید تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزارهایی کاربردی در اختیار معلمان و دانش‌آموزان قرار بگیرند. بر همین اساس در ادامه به مهم‌ترین تجهیزات لازم برای هوشمندسازی مدرسه به تکنولوژی هوشمند اشاره می‌کنیم.

تخته هوشمند

برد هوشمند (Smart Board) یا تخته هوشمند یک ابزار مناسب برای آموزش آنلاین بوده که در مدارس جایگزین تخته وایت برد شده است. این تخته می‌تواند یک تبلت باشد که به‌صورت مستقل کارها را با آن انجام داد یا یک دستگاه قابل اتصال تاچ پد باشد که از یک پروژکتور استفاده کند. تخته‌های هوشمند متناسب با کاربردشان انواع مختلفی دارند که عبارت‌اند از:

کامپیوتر یا لپ‌تاپ

مهم‌ترین برای هوشمندسازی کلاس، کامپیوتر است. تمام پردازش‌ها و اطلاعات از طریق این سیستم به دانش‌آموزان و معلمان منتقل می‌شوند. سیستم کامپیوتری با انتقال اطلاعات به تخته هوشمند، تصاویر پخش‌شده توسط پروژکتور را تولید می‌کند.

قلم‌های نوری

قلم‌های نوری یا خودکارهای پیشرفته نظام آموزشی (Optical Pen) در طراحی‌های گرافیکی بسیار کاربرد دارند؛ اما با رشد و هوشمندسازی مدارس، این قلم‌ها جای خود را در میان آموزش مجازی پیدا کردند. معلمان با کمک این قلم‌ها می‌توانند به‌راحتی بر روی سیستم‌ هوشمند بنویسند و بسیاری از فعالیت‌ها خود را ساده‌تر انجام دهند.

ویدئو پروژکتور

ویدئو پروژکتور دستگاهی است که با اتصال به کامپیوتر یا لپ‌تاپ، تصاویر نمایش داده‌شده را بر روی یک تخته سفید رنگ نشان می‌‌دهد. این دستگاه از یک لنز مخصوص لامپ نمایش ساخته شده که تصاویر را پس از دریافت از سیستم کامپیوتری، با بزرگ‌نمایی استاندارد بر روی سطح منعکس می‌کند.

دوربین و میکروفون

دوربین و میکروفون‌ها عنصر جدایی‌ناپذیر کلاس‌های آنلاین هستند. بدون وجود این تجهیزات هوشمند، امکان تعامل معلمان و دانش‌آموزان از بین می‌رود و انتقال مفاهیم آموزشی با اخلال روبه‌رو می‌شود. دوربین‌ و میکرو‌فون به‌عنوان پایه‌های اصلی هوشمندسازی مدرسه نقش مهمی در ارائه باکیفیت آموزش‌‌ها بر عهده دارند.

میکروسکوپ‌های دیجیتال و آزمایشگاه هوشمند

نقش میکروسکوپ در دروس آزمایشگاهی مانند علوم، بسیار تاثیرگذار است. در آزمایشگاه‌های سنتی، دانش‌آموزان برای بررسی یک نمونه زیر میکروسکوپ باید زمان زیادی را منتظر می‌مانند. در میکروسکوپ‌های دیجیتالی با رفع این نقص، تصاویر توسط معلم در زیر یک میکروسکوپ، بزرگ‌نمایی شده و تصویر آن به‌صورت هم‌زمان برای تمام دانش‌آموزان ارسال می‌شود.

دستگاه ثبت حضور و غیاب خودکار

یکی از تجهیزات مهم برای هوشمندسازی مدرسه، دستگاه ثبت حضور و غیاب است. با کمک این دستگاه، وضعیت تردد و حضور دانش‌آموزان یا پرسنل مدرسه ثبت می‌شود. دانش‌آموزان برای استفاده از این دستگاه، کافی است اثر انگشت خود را وارد دستگاه کرده و به‌صورت خودکار حضور خود را ثبت کنند.

هوشمندسازی مدرسه توسط سامسونگ در کره‌ جنوبی Gyeseong

سامسونگ یکی از شرکت‌هایی است که در زمینه سیستم‌های آموزشی پیشرفته فعالیت می‌کند. چندی پیش، این شرکت برنامه مدرسه هوشمند خودش را در یکی از مدارس کره‌جنوبی، با نام Gyeseong، اجرا کرد. مسئولین این مدرسه در جستجوی راهی بودن تا بتونن بیشتر و بهتر دانش‌آموزان رو در فرآیند یادگیری درگیر کنند. آنان به دنبال سیستمی می‌گشتند تا با بهره ‌گیری از آن، دانش‌آموزان در بیرون از کلاس هم به مطالب درسی دسترسی داشته باشند. بنابراین مسئولین مدرسه تصمیم گرفتن از فناوری‌های جدید سامسونگ استفاده کنند. این طرح، یک شیوه آموزشی چندرسانه‌ای و تعاملی است که با استفاده از تخته های هوشمند و گوشی سامسونگ انجام می‌شود. هدف از اجرای این برنامه، افزایش اشتیاق کودکان برای فراگیری مطالب از طریق شرکت در فعالیت‌های تعاملی در کلاس است. استفاده از سیستم هوشمندسازی مدرسه، محیط آموزشی پویایی را در اختیار کودکان قرار می‌دهد و باعث بهبود تمرکز آن‌ها می‌شود. افزایش علاقه به یادگیری، غنی‌تر ساختن ارتباط دانش‌آموزان با آموزگار و … از دیگر مزایای سیستم مدرسه هوشمند سامسونگ است.